1. Espiritual

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪49...........................................................................................................................................................‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‬
‫*‪2‬‬
‫ﻣﺤﺴﻦ اﻟﻬﻲ‪ ،1‬ﻣﺴﻠﻢ اﻛﺒﺮي ﻧﻴﺎ‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪93/2/28 :‬‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ‪92/6/25 :‬‬
‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫اﻣﺮوزه ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎ در ﭘﻲ ﻳﺎﻓﺘﻦ راﻫﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞﻫﺎﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻣﻮﺟﻮد از ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري و اوﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪي اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ‪ ،‬رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﭘﺎﻳﺪار اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ را ﺳﻬﻞﺗﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪ .‬ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻫﺸﺖ ﻣﻌﻴﺎر وﺳﻌﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻮع‬
‫زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺶﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي‪ ،‬ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي– اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺧﻂ ﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ و ﻛﻴﻔﻴﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ‪ 19‬زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر را ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺬا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻣﺴﺄﻟﻪ از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي ﭼﻨﺪ ﻣﻌﻴﺎره )‪ (AHP‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻠﺴﻠﻪ‬
‫ﻣﺮاﺗﺒﻲ در ‪ 4‬ﺳﻄﺢ ﻫﺪف‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺑﺮﺧﻲ از‬
‫زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻛﻴﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﺟﺎﻣﻊ‪ ،‬از ﻫﻤﻜﺎري و ﺗﺸﺮﻳﻚ ﻣﺴﺎﻋﻲ ﮔﺮوﻫﻲ از‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﻗﻀﺎوت ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ در اوﻟﻮﻳﺖ ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﮔﻮﻳﺎي ارﺟﺤﻴﺖ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ و ﺗﻨﮓ‬
‫ﺧﺸﻚ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪاي ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻧﺴﺎن ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ و ﻳﺎ ذﺧﺎﻳﺮ ﺟﻨﮕﻠﻲ‬
‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻮد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ‪ ،‬ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ‬
‫‪A‬‬
‫‪ - 1‬داﻧﺸﺠﻮي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫‪ - 2‬داﻧﺸﻴﺎر داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫*ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪Email: [email protected] :‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪............................................................................................50‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻣﺮوزه اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﺸﺎن در ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺣﺪ و‬
‫ﻣﺮزﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارد و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻧﺒﺎﻳﺪ از اﻳﻦ‬
‫ﺣﺪ و ﻣﺮزﻫﺎ ﮔﺬر ﻛﺮد )‪ .(32 ،20‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﺿﺮورت ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰان و ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن در زﻣﻴﻨﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺣﺲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺶ و ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻨﮕﻠﺪاري ﭘﺎﻳﺪار ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ )‪ .(15‬اﺻﻄﻼح و ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻌﻴﺎر‪ ،‬ﻧﺸﺎن‬
‫دﻫﻨﺪهي اﺻﻮل ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﺻﻠﻲ ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ آﻧﻬﺎ ﺗﻮان ﺗﻮﻟﻴﺪي و ﻧﻘﺶﻫﺎي‬
‫ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ ﻣﻮرد ﻗﻀﺎوت ﻗﺮار‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮد )‪.(29‬‬
‫‪ (2010) Noori et al.,‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪Wolfslehner‬‬
‫& ‪ (2008) Vacik‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار‬
‫ﺟﻨﮕﻞ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از اراﺿﻲ ﺟﻨﮕﻠﻲ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺠﺪﻳﺪ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺷﺎداﺑﻲ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺤﻘﻖ‬
‫ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ در ﺣﺎل و آﻳﻨﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎي‬
‫ﺑﻮمﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ‬
‫و ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻔﻆ ﺷﻮد و ﻣﻮﺟﺐ آﺳﻴﺐ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﻮم ﻧﻈﺎمﻫﺎ ﻧﺸﻮد‪ (2000) Amani .‬و ‪Samari‬‬
‫)‪ (2009‬ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎن داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ و اراﺿﻲ‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ از‬
‫ﺟﻨﺒﻪ اﻛﻮﻟﻮژﻳﻚ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻧﺪه و ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻴﺎزﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬اﻛﻮﻟﻮژﻳﻚ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و روﺣﻲ ﻧﺴﻞﻫﺎي ﻓﻌﻠﻲ و آﻳﻨﺪه را‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل در زﻣﻴﻨﻪ ﺟﻨﮕﻞ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲﻫﺎي‬
‫ﻣﺘﻌﺪدي در ﺳﻄﻮح ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﻛﻪ‬
‫ﻫﺪف آﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﺻﻮل‪،‬‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري و اﺟﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ .(17‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ اﺑﺰارﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي در زﻣﻴﻨﻪ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬاري ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ‬
‫داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ )‪ .(33‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ در‬
‫ﺳﺎل ‪ 2005‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﻮاروﺑﺎر‬
‫ﺟﻬﺎﻧﻲ )‪ 1(FAO‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞ‬
‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻣﻮﺟﻮدي‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺣﻴﺎت ﺟﻨﮕﻞ‪ ،‬ﺗﻨﻮع‬
‫زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺟﻨﮕﻞ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت‬
‫ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ و ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻗﺘﺼﺎدي‪-‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از‬
‫‪ (2008) Khazai et al.,‬اﺻﻮل ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار‬
‫ﺟﻨﮕﻞ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ (1999) CIFOR‬ﻋﻨﻮان ﺷﺪه‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫و ﺧﻂ ﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ‪ ،‬ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﻨﻮع‬
‫زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺴﻞﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻓﻮاﻳﺪ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺣﻘﻮق ذيﻧﻔﻌﺎن ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺟﻨﮕﻞ و ﭘﺎﻳﺪاري ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ Shirzadi-Laskukelaye .‬و‬
‫‪ (2010) Sabuhi-Sabuni‬ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ ،‬وﺳﻌﺖ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺟﻨﮕﻞ و ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻗﺘﺼﺎدي‪-‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫‪Food and Agriculture Organization‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪1‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪51...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ Zareii‬و ‪ (2006) Mokhtari- Hesari‬ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫روﻳﻜﺮدﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ در ﮔﺮو ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﺮدم در ﻣﺪرﻳﺖ ﺟﻨﮕﻞ‬
‫ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ (2008) Adeli et al., .‬در‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻮلآﺑﺎد ﻟﺮﺳﺘﺎن ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺟﻨﮕﻠﺪاري ﻋﺸﺎﻳﺮي‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻌﻴﺎر اﻗﺘﺼﺎدي‪-‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي زاﮔﺮس‬
‫داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪Loghmanpoor .‬‬
‫‪ (2013) et al.,‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ دو ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ دو ﻧﻮع ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ و دوﻟﺘﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ آﻧﻬﺎ‬
‫ﮔﻮﻳﺎي ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﺎ ﻧﻮع‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ دوﻟﺘﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭘﺎﻳﺪار‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪاي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار‬
‫ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص‬
‫ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت وارد ﻣﺪل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؛ در‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دادن اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ در ﺳﻄﻮح ﻣﻠﻲ ﻣﺤﻘﻖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬا در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻓﻮق اﻟﺬﻛﺮ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻤﻲ و‬
‫ﻛﻴﻔﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺸﻜﻞ از زﻳﺮ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫)‪ (13‬ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﺟﺎﻣﻊ ﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﻧﻈﺎمﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي ﺑﺎ‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‬
‫)‪ .(12‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ (1977) Saaty‬ﻣﻄﺮح ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫)‪ .(14‬ﺑﺮ اﺳﺎس دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ‬
‫ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮد در ﺳﻄﺢ‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻔﺘﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه و وزنﻫﺎ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ وزنﻫﺎ‪ ،‬وزنﻫﺎي ﻧﺴﺒﻲ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻴﻖ آﻧﻬﺎ وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ )‪.(12‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﺻﺪد اﺳﺖ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‪ ،‬ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ و‬
‫ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ را در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﺪ و ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﻳﻦ‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه را از‬
‫ﻟﺤﺎظ ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫ﻣﻮاد و روشﻫﺎ‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪:‬‬
‫ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‪ ،‬ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ و‬
‫ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ واﻗﻊ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم‬
‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و ﭘﻮﺷﺶ درﺧﺘﻲ و درﺧﭽﻪاي آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺟﺪاول ‪ 1‬و ‪ 2‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ در ﺷﻜﻞ ‪1‬‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪A‬‬
‫‪............................................................................................52‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ )‪ (ha‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ارﺗﻔﺎع از ﺳﻄﺢ ﺣﺪاﻗﻞ ارﺗﻔﺎع از ﺳﻄﺢ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫درﻳﺎ)‪(m‬‬
‫درﻳﺎ)‪(m‬‬
‫‪2200‬‬
‫‪2600‬‬
‫‪828/08‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‬
‫‪ 31°13′27′′‬ﺗﺎ‬
‫‪31°15′52′′‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ‬
‫‪3968/25‬‬
‫‪2700‬‬
‫‪1900‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ‬
‫‪2264‬‬
‫‪3200‬‬
‫‪2200‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫‪ 51°20′58′′‬ﺗﺎ‬
‫‪51°23′15′′‬‬
‫‪ 31°09′54′′‬ﺗﺎ‬
‫‪ 51°28′20′′‬ﺗﺎ‬
‫‪31°14′45′′‬‬
‫‪51°34′02′′‬‬
‫‪ 31°22′23′′‬ﺗﺎ‬
‫‪ 51°20′49′′‬ﺗﺎ‬
‫‪31°26′10′′‬‬
‫‪51°24′37′′‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -2‬ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي درﺧﺘﻲ و درﺧﺘﭽﻪاي ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻧﺎم ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫*‬
‫*‬
‫*‬
‫*‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫*‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫راﻧﺎس‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫*‬
‫داﻓﻨﻪ‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫زﺑﺎن ﮔﻨﺠﺸﻚ‬
‫*‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫ارس‬
‫*‬
‫*‬
‫‪-‬‬
‫ﺷﻦ‬
‫ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫*‬
‫*‬
‫ﺑﺎدام ﺧﺎرآﻟﻮد‬
‫‪AmygdaluslycioidesSpach.‬‬
‫ارژن‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪AmygdalusorientalisDuh.‬‬
‫‪Berberis vulgaris L.‬‬
‫زرﺷﻚ‬
‫داﻏﺪاﻏﺎن‬
‫‪CeltiscaucasicaWilld.‬‬
‫آﻟﺒﺎﻟﻮ‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫*‬
‫ﺑﻨﻪ‬
‫‪-‬‬
‫*‬
‫*‬
‫‪ -‬ﻋﺪم ﺣﻀﻮر ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻗﻠﻴﻤﻲ ﻫﺮ ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه از آﻣﺎر ‪10‬‬
‫ﺳﺎﻟﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻛﻠﻴﻤﺎﺗﻮﻟﻮژي ﺳﻤﻴﺮم اﺳﺘﺨﺮاج‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ .(26‬اﻳﻦ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻴﻦ ﻃﻮل‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ '‪ 51°27‬ﺷﺮﻗﻲ و ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫'‪ 31°55‬ﺷﻤﺎﻟﻲ واﻗﻊ ﺷﺪه و ارﺗﻔﺎع آن از ﺳﻄﺢ‬
‫درﻳﺎ ‪ 2150‬ﻣﺘﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ‬
‫ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ در ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي داﻏﺒﺎﺷﻲ‪ ،‬ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ‬
‫و ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 300 ،300‬و ‪ 550‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ دﻣﺎي ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ دﻣﺎي‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Acer monspessulanum L.‬‬
‫ﻛﻴﻜﻢ‬
‫دﻳﻮ آﻟﺒﺎﻟﻮ‬
‫* ﺣﻀﻮر ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫‪CerasusbrachypetalaBoiss.‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫)‪Cerasusmicrocarpa(C. A. May.‬‬
‫‪Daphne spp.‬‬
‫‪FraxinusrotundifoliaMill.‬‬
‫‪JuniperuspolycarpusC.Kotch‬‬
‫‪LoniceranummularifoliaJaub. &Spach.‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪Pistaciaatlantica Desf.‬‬
‫)‪Sorbusgraeca(Spach‬‬
‫‪A‬‬
‫ﻣﻄﻠﻖ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ دﻣﺎي ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪،10/6‬‬
‫‪ -19/5‬و ‪ 38/5‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻪ‬
‫ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ روش دوﻣﺎرﺗﻦ‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺰء ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ‪:‬‬
‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ‪،‬‬
‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ از ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪53...........................................................................................................................................................‬‬
‫در آن ﻫﺪف‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ را‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(2‬ﺳﻄﺢ اول در اﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ‬
‫ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻫﺪف اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻄﺢ دوم ﻫﺸﺖ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﭘﺎﻳﺪاري اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻛﻤﻲ و ﺑﺮﺧﻲ ﻛﻴﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺳﻄﺢ‬
‫ﺳﻮم ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و در‬
‫ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ )ﻫﺮﻛﺪام از ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ(‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ وزنﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﻧﺮخ ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ از ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫‪ Expertchoice Ver.9.5‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺷﺎﻣﻞ وﺳﻌﺖ‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺮﻛﺰي ذﺧﻴﺮهﮔﺎه و وﺳﻌﺖ ﻣﺤﺪودهي‬
‫ﺿﺮﺑﻪﮔﻴﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻤﻲ ﺑﻮدن ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وارد ﻣﺪل ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻨﻮعزﻳﺴﺘﻲ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻏﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪ‪-‬‬
‫اي‪ ،‬ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ و ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻳﺮ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﻏﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪاي از راﺑﻄﻪ ‪ 1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )‪.(21‬‬
‫)راﺑﻄﻪ ‪R = S (1‬‬
‫‪ :R‬ﺷﺎﺧﺺ ﻏﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪاي ‪ :S‬ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﻧﺤﻮه ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻓﺮاد‬
‫ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺛﺒﺎت و ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ از‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﺳﻴﻤﭙﺴﻮن )راﺑﻄﻪ ‪ (2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )‪.(5‬‬
‫)راﺑﻄﻪ ‪(2‬‬
‫‪ :S‬ﺗﻌﺪاد ﮔﻮﻧﻪ ‪ :ni‬ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد‪: N‬ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ اﻓﺮاد‬
‫‪:pi‬ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ اﻓﺮاد‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫=‪ED‬‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﺳﺖ از ﻏﻨﺎي‬
‫ﮔﻮﻧﻪاي و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ‪ ،‬از ﺗﺎﺑﻊ ﺳﻴﻤﭙﺴﻮن )راﺑﻄﻪ‬
‫‪ (3‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )‪.(5‬‬
‫)راﺑﻄﻪ ‪(3‬‬
‫‪1-D= 1‬‬‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻘﺪار ﻫﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮاي ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫وارد ﻣﺪل ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻌﻴﺎر ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر‬
‫آﺗﺶﺳﻮزي و زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر آﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ ﻟﺤﺎظ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن در اﻳﻦ ﻣﻮرد آﻣﺎر و اﻃﻼﻋﺎت دﻗﻴﻖ در‬
‫ﻳﻚ دوره زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬در ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ از ﻧﻈﺮات ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ‬
‫اداره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ و آﺑﺨﻴﺰداري ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن‬
‫ﺳﻤﻴﺮم اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن در ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ وزندﻫﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪﻫﺎي زوﺟﻲ‬
‫ﺟﻤﻊآوري و ﺳﭙﺲ وارد ﻣﺪل ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ‬
‫ﺷﺪ )‪ .(4‬ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻘﺶﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺷﺎﻣﻞ دو زﻳﺮ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﭼﻮب ﺳﻮﺧﺖ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻋﻲ )ﻣﻴﻮه‪،‬‬
‫ﺻﻤﻎ‪ ،‬ﺑﺮگ و رﻳﺸﻪ( ﺑﻮد‪ .‬ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻧﻴﺰ از‬
‫ﻧﻈﺮات ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن اداره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ در ﺑﺨﺶ‬
‫اﺟﺮا اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫‪............................................................................................54‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪55...........................................................................................................................................................‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -2‬درﺧﺖ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﻣﺪل ‪AHP‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪............................................................................................56‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ‬
‫ﺳﻄﺤﻲ‪ ،‬ﺷﻴﺎري و آﺑﺮاﻫﻪاي )ﺧﻨﺪﻗﻲ( ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻴﺰان و ﻧﻮع ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه از‬
‫روي ﻧﻘﺸﻪي ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ )‪ (26‬اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫ﺳﻪ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻴﺰان ﺳﻮاد‪ ،‬ﺗﻌﺪاد واﺣﺪ داﻣﻲ و‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ درﺻﺪ اﻓﺮاد ﺑﺎ‬
‫ﺳﻮاد در روﺳﺘﺎﻫﺎي اﻃﺮاف ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه و ﻧﻴﺰ‬
‫ﺗﻌﺪاد دام ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﺪودهﻫﺎي ﺳﺎﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻋﺮﻓﻲ ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه وارد ﻣﺪل ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮان ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫)ﻣﺤﺪودهي ﺿﺮﺑﻪﮔﻴﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه( از ﻧﻈﺮات‬
‫ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﺧﻂ ﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ داراي دو زﻳﺮ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﭘﺮﺳﻨﻞ و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻲ‪-‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﺮاي ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه و درﺻﺪ‬
‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وارد‬
‫ﻣﺪل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻧﻴﺰ از دو زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر‬
‫درﺻﺪ ﺗﺎج ﭘﻮﺷﺶ و ﻣﻴﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‬
‫و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وارد ﻣﺪل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ذﻛﺮ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻋﺘﺒﺎر‬
‫ﻗﻀﺎوت ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن اﺑﺘﺪا ﻧﺮخ‬
‫ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻗﻀﺎوتﻫﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﺷﺪ و درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺮخ ﻛﻤﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي‬
‫‪ 0/1‬ﺑﻮد ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﻌﻴﺎر از‬
‫راﺑﻄﻪ ‪ 4‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ )‪ (3‬و وارد ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫‪ Expertchoice Ver.9.5‬ﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺮخ ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺑﻴﺶ از ‪ 0/1‬ﺷﻮد‬
‫ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن در ﻗﻀﺎوت‬
‫ﺧﻮد ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻨﺪ )‪.(19‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫)راﺑﻄﻪ‪(4‬‬
‫‪ :a‬ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻣﻘﺎﻳﺴﺎت زوﺟﻲ‬
‫‪ :N‬ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮل ﻫﺎ در ﻣﻘﺎﻳﺴﺎت زوﺟﻲ‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫=‪a12‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺟﻬﺖ اﻃﻼع از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام ﻣﻌﻴﺎر در ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮي‬
‫دارد‪ ،‬ﻗﻀﺎوت ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻛﻪ در‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ وزن دﻫﻲ ﺑﻮد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‪-‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻬﻢ )وزن ﻧﺴﺒﻲ ‪ (0/347‬و‬
‫ﻣﻌﻴﺎر وﺳﻌﺖ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻬﻢ )وزن ﻧﺴﺒﻲ ‪(0/037‬‬
‫را دارا ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(3‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ از زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻴﻔﻲ داﺷﺘﻨﺪ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوه ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد ﻗﻀﺎوت ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺗﻜﺮار ﺷﺪ و ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ‪ Expertchoice Ver.9.5‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬
‫وزن ﻧﺴﺒﻲ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ و از ﻣﺠﻤﻮع ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب‬
‫وزن ﻧﺴﺒﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬وزن‬
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ )ذﺧﻴﺮهﮔﺎه( ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )‪(9‬‬
‫)ﺟﺪول ‪ .(3‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ‬
‫ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬ﺧﻂ ﻣﺸﻲﻫﺎي‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺶﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي و‬
‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‬
‫و ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ارﺟﺢﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ و ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در اوﻟﻮﻳﺖ‬
‫ﺑﻌﺪ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪57...........................................................................................................................................................‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -3‬وزن ﻧﺴﺒﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‪:‬‬
‫در اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات وزن ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫)‪ .(12‬در ﻧﻤﻮدار ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ )ﺷﻜﻞ ‪ ،(4‬ﺑﺎ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻣﻌﻴﺎر وﺳﻌﺖ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ‬
‫‪ 0/1‬ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺑﺎ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ‬
‫‪ 0/2‬ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ وزن ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺑﺎ رﺳﻴﺪن اﻳﻦ وزن ﺑﻪ ‪0/2‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و اﮔﺮ وزن اﻳﻦ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر از ‪ 0/4‬ﮔﺬر ﻛﻨﺪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓ‬
‫ﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﻧﻴﺰ در اوﻟﻮﻳﺖ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻘﺶﻫﺎي‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪي و ﮔﺬر از ‪ 0/3‬ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داﻏﺒﺎﺷﻲ ﺑﺮﺗﺮي ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻓﺰاﻳﺶ وزن‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ‪ 0/5‬ﺑﺎﻋﺚ‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ذﺧﻴﺮهﮔﺎه داﻏﺒﺎﺷﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﺮﺗﺮي ﻳﺎﺑﺪ و اﮔﺮ اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ‬
‫اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ و ﺑﻪ ‪ 0/8‬ﺑﺮﺳﺪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﺮﺗﺮي ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ‬
‫اﺳﺖ اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬
‫از اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ در ذﺧﻴﺮهﮔﺎه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﻗﺘﻲ وزن اﻳﻦ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪي ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎ‬
‫ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ رﺳﻴﺪن وزن ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻂﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ‬
‫ﺑﻪ ‪ 0/3‬اوﻟﻮﻳﺖ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ را ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد و در آﺧﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ‪0/4‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داﻏﺒﺎﺷﻲ ﻣﻘﺪم‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫‪............................................................................................58‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -4‬ﻧﻤﻮدار ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻤﻴﺮم ﺑﺮ اﺳﺎس ﻛﺎراﻳﻲ‬
‫ﺟﺪول ‪ -3‬وزن ﻧﺴﺒﻲ ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر و ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ و وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫وزن ﻣﻌﻴﺎر × وزن زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ = وزن ﻧﺴﺒﻲ ﻫﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر و ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬
‫وزن ﻛﻴﻔﻴﺖ × وزن درﺻﺪ ﺗﺎج ﭘﻮﺷﺶ × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن ﻧﺴﺒﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‬
‫وزن ﻧﺴﺒﻲ ﺗﻨﮓ‬
‫ﺧﺸﻚ‬
‫وزن ﻧﺴﺒﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ‬
‫‪0/003649348‬‬
‫‪0/004051944‬‬
‫‪0/005272722‬‬
‫‪0/006789393‬‬
‫‪0/006789393‬‬
‫‪0/012434214‬‬
‫‪0/05519475‬‬
‫‪0/05519475‬‬
‫‪0/05519475‬‬
‫‪0/00392275‬‬
‫‪0/0113815‬‬
‫‪0/03994575‬‬
‫‪0/032045103‬‬
‫‪0/032045103‬‬
‫‪0/032722794‬‬
‫‪0/012142224‬‬
‫‪0/006246‬‬
‫‪0/006595776‬‬
‫وزن ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ × وزن ﮔﺮدﺷﮕﺮي × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/050895878‬‬
‫‪0/016439819‬‬
‫‪0/158092506‬‬
‫وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ × وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﺮاﻫﻪ اي × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/003103038‬‬
‫‪0/000800784‬‬
‫‪0/007218178‬‬
‫وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ × وزﻧﻔﺮﺳﺎﻳﺶ ﺷﻴﺎري × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/006043396‬‬
‫‪0/003401672‬‬
‫‪0/02677912‬‬
‫وزن ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ × وزﻧﻔﺮﺳﺎﻳﺶ ﺳﻄﺤﻲ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/01982123‬‬
‫‪0/01115686‬‬
‫‪0/0878306‬‬
‫وزن ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي × وزن ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻋﻲ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/007127148‬‬
‫‪0/004866386‬‬
‫‪0/0263224466‬‬
‫وزن ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي × وزن ﭼﻮب ﺳﻮﺧﺖ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/001797588‬‬
‫‪0/00526217‬‬
‫‪0/00061456‬‬
‫وزن ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪه ﻣﺎﻧﻲ × وزن آﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/006341875‬‬
‫‪0/0006205‬‬
‫‪0/00217175‬‬
‫وزن ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪه ﻣﺎﻧﻲ × وزن آﺗﺶ ﺳﻮزي× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/006706875‬‬
‫‪0/040688375‬‬
‫‪0/01647975‬‬
‫وزن ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ × وزن ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪ اي× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/022421232‬‬
‫‪0/0135466161‬‬
‫‪0/015933607‬‬
‫وزن ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ × وزن ﺷﺎﺧﺺ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/005512724‬‬
‫‪0/00286982‬‬
‫‪0/004952108‬‬
‫وزن ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ × وزن ﺷﺎﺧﺺ ﻏﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪ اي× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪0/000713124‬‬
‫‪0/003876174‬‬
‫‪0/001155951‬‬
‫‪0/00074148‬‬
‫‪0/003534388‬‬
‫‪0/001903132‬‬
‫‪0/003112921‬‬
‫‪0/015441321‬‬
‫‪0/012266758‬‬
‫‪0/248082076‬‬
‫‪0/23821312‬‬
‫‪0/513888492‬‬
‫وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ‬
‫وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺗﻨﮓ‬
‫ﺧﺸﻚ‬
‫وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ‬
‫وزن ﻛﻴﻔﻴﺖ × وزن ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪iv‬‬
‫وزن ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ × وزن ﭘﺮﺳﻨﻞ × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ × وزن اﺟﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ × وزن ﻣﻴﺰان ﺳﻮاد × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ × وزن ﺗﻌﺪاد واﺣﺪ داﻣﻲ × وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن وﺳﻌﺖ × وزن وﺳﻌﺖ ﺿﺮﺑﻪ ﮔﻴﺮ× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫وزن وﺳﻌﺖ × وزن وﺳﻌﺖ ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺮﻛﺰي× وزن ﮔﺰﻳﻨﻪ =‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‪59...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫»ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ اﻧﺴﺎن در ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از اﻫﺪاف ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ در ﻫﺮ ﻛﺸﻮري ﺣﻔﺎﻇﺖ‬
‫ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻲ از اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻳﺎ‬
‫ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﻢ اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻗﺪام ﺑﻪ دﻟﻴﻞ‬
‫داﺷﺘﻦ ﻣﺮﺟﻌﻲ از وﺿﻌﻴﺖ اوﻟﻴﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ در‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺒﻴﻌﻲ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ و‬
‫آﺛﺎر وﻳﮋه ﻃﺒﻴﻌﻲ‪ ،‬ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻋﺮﺻﻪﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﺣﻴﺎت وﺣﺶ و ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻧﺎدر و‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد و اﻫﺪاف دﻳﮕﺮ اﺳﺖ « )‪.(27‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ ،‬ﺑﻪ روﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﻧﺎدر‪ ،‬در ﺣﺎل اﻧﻘﺮاض‪ ،‬ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ و دﻳﮕﺮ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﻫﺎي ﺑﻮﻣﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺴﺒﻲ داراي ارزش‬
‫ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﺮﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻃﻼق ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻮﺟﻮد اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﺖ‬
‫ﻋﻨﻮان ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫درآﻳﻨﺪ )‪ .(6‬ﻟﺬا ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﺮ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ در ﺟﻬﺖ ﭘﺎﻳﺪاري‪ ،‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري اﻳﻦ‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﺎ ارزش ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر‬
‫ﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻗﻀﺎوت ﮔﺮوه ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﺸﺎن داد در ﺑﻴﻦ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻟﺤﺎظ ﺷﺪه ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري اﻳﻦ‬
‫ﺳﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎ وزن ﻧﺴﺒﻲ ‪ 0/347‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻬﻢ را‬
‫دارد‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪Shirzadi‬‬
‫‪ Laskukelaye‬و ‪ (2010) Sabuni Sabuhi‬ﻫﻢ‬
‫ﺳﻮﻳﻲ دارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺳﻠﺴﻠﻪ‬
‫ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﻓﺎزي ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﭘﺎرك‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﺮاوان ﮔﻴﻼن ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﺷﺎن ‪ 3‬ﻣﻌﻴﺎر اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬اﻛﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻌﻴﺎر‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در درﺟﻪي اول اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪ (2008) Adeli et al.,‬ﻧﻴﺰ در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺟﻨﮕﻠﺪاري ﻋﺸﺎﻳﺮي‬
‫را در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻮلآﺑﺎد ﻟﺮﺳﺘﺎن ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﻴﺎر اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را‬
‫ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي زاﮔﺮس ﺗﻮﺻﻴﻪ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ Zareii .‬و ‪(2006) Mokhtari- Hesari‬‬
‫ﻧﻴﺰ در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ‪ ،‬روﻳﻜﺮدﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ را ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﻧﻘﺶ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار دادﻧﺪ‬
‫و ﻋﻨﻮان ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺟﻨﮕﻞ ﺟﺰ در ﮔﺮو‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﺮدم در ﻣﺪرﻳﺖ ﺟﻨﮕﻞ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دﻳﮕﺮ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻴﺎر‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ داﺷﺘﻪاﻧﺪ )‪ .(30 ،28 ،7‬زﻳﺮ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺳﻮاد اﻓﺮاد در‬
‫روﺳﺘﺎﻫﺎي اﻃﺮاف ﻫﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‪ ،‬ﺗﻌﺪاد دام‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﺪوده ﺳﺎﻣﺎﻧﻬﺎي ﻋﺮﻓﻲ ﻫﺮ ذﺧﻴﺮه‪-‬‬
‫ﮔﺎه و ﺗﻮان ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﺤﺪوده ﺿﺮﺑﻪﮔﻴﺮ‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر‬
‫زﻳﺎد ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي آن‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﭘﺎﻳﺪاري در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار‬
‫دارد‪ .‬در ﺧﺼﻮص زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻴﺰان ﺳﻮاد ﻣﻲﺗﻮان‬
‫ﮔﻔﺖ؛ آﮔﺎﻫﻲ رﺳﺎﻧﻲ در ﺧﺼﻮص اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ و اﺛﺮات زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﻣﺴﺘﻠﺰم‬
‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي دﻗﻴﻖ و اﺻﻮﻟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻓﺮاد ﻣﻮرد آﻣﻮزش و آﻣﺎده‬
‫ﺳﺎزي ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻫﺮﭼﻪ درﺻﺪ اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺳﻮاد‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ آﮔﺎﻫﻲﺳﺎزي در ﺧﺼﻮص اﻫﻤﻴﺖ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ آﻣﻴﺰﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد )‪.(16‬‬
‫زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد واﺣﺪ داﻣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در‬
‫ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﭼﺮاي ﺑﻲ روﻳﻪ و ﺧﺎرج از ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﻋﺪم‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
‫‪............................................................................................60‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1393‬‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﺠﺎز و ورود دام ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮاﺗﻊ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ‬
‫رود )‪ (10‬ﻛﻪ در ﻣﺤﺪوده ﺳﺎﻣﺎﻧﻬﺎي ﻋﺮﻓﻲ‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻴﺰ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻳﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺷﺪه ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎي ﭼﺮاي دام‬
‫و رﺳﻤﻴﺖ و اﻋﺘﺒﺎر ﻳﺎﻓﺘﻦ آن در ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن دوﻟﺘﻲ‬
‫و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران در ﺟﻬﺖ زدودن ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﮔﺮﻳﺰي‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺪاري اﻳﻦ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ‬
‫ﺑﺎ ارزش ﻛﻤﻚ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮان ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻣﺤﺪوده ﺿﺮﺑﻪﮔﻴﺮ ذﺧﻴﺮهﮔﺎﻫﻬﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻳﻜﻲ از ﺑﺨﺶﻫﺎي‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺳﻮد آن از ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﺨﺶﻫﺎي‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ )‪ ،(22‬ﻟﺬا ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺿﺮوري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و درآﻣﺪ ﺣﺎﺻﻞ از‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻮاﺑﮕﻮي ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻴﺎزﻫﺎي‬
‫ﻣﺮدم ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺧﻮد ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از‬
‫ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺷﺪه و ﭘﺎﻳﺪاري اﻳﻦ‬
‫اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر‬
‫وﺳﻌﺖ ﺑﺎ وزن ﻧﺴﺒﻲ ‪ 0/037‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻬﻢ را ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪Loghmanpoor‬‬
‫‪ (2013) et al.,‬ﻫﻤﺴﻮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻲﺗﻮان اﻳﻦ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻛﺮد ﻛﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫اﮔﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر‬
‫ﻣﺸﻜﻼت ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ -‬ﺧﻂ ﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ ﺣﻞ‬
‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ وﺳﻌﺖ ﻳﻚ ارزش ﺟﻬﺖ رﺳﻴﺪن‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ .‬از‬
‫دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ارﺟﺤﻴﺖ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪-‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ -‬ﺧﻂ‬
‫‪D‬‬
‫‪I‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫‪e‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫ﻣﺸﻲﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻮعزﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺶﻫﺎي‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪي و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫ﺟﻨﮕﻠﻲ داﻏﺒﺎﺷﻲ و ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ ﺑﻮد‪ ،‬ﻟﺬا ﻣﻲﺗﻮان‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫و ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي داﻏﺒﺎﺷﻲ و ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺜﺎل و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫وزن ﻣﻌﻴﺎر ﺳﻼﻣﺘﻲ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ )ﻣﺘﺸﻜﻞ از دو‬
‫زﻳﺮ ﻣﻌﻴﺎر آﺗﺶﺳﻮزي‪ ،‬آﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ( از‬
‫‪ 0/073‬ﺑﻪ ‪ 0/4‬ﺑﺮﺳﺪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ از‬
‫ﻟﺤﺎظ ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺎ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﺮاﺑﺮي‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل آﺗﺶﺳﻮزي و آﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ وزن اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﺑﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺳﻄﺤﻲ‪ ،‬ﺷﻴﺎري‬
‫و آﺑﺮاﻫﻪاي در ذﺧﻴﺮهﮔﺎه داﻏﺒﺎﺷﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫وزن ﻣﻌﻴﺎر ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ و رﺳﻴﺪن اﻳﻦ وزن ﺑﻪ ‪،0/5‬‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه داﻏﺒﺎﺷﻲ از ﻟﺤﺎظ ﭘﺎﻳﺪاري در وﺿﻌﻴﺖ‬
‫ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻌﺪاد‬
‫ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺗﻨﮓﺧﺸﻚ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ‬
‫در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺿﺮوري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﺧﺼﻮص ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي ﺣﻮزه روﻳﺸﻲ‬
‫زاﮔﺮس ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ و روﻧﺪ‬
‫ﺗﺨﺮﻳﺐ در آن ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻟﺬا در اﻋﻤﺎل‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ روﻧﺪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮهﮔﺎهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ‬
‫اﻣﺮي اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻌﻴﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ داراي وزن ﻧﺴﺒﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬
‫‪v‬‬
‫‪i‬‬
‫‪h‬‬
‫‪c‬‬
‫‪r‬‬
‫‪A‬‬
61...........................................................................................................................................................‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‬
،‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺧﺼﻮص ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‬
‫ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﻗﻮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ روشﻫﺎي‬
،‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻧﻬﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‬
‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد و ﻣﻴﺎن اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ و ﺑﻬﺮهﺑﺮداران از اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
.‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬
‫اوﻟﻮﻳﺖ ذﺧﻴﺮهﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﺎﻟﻘﻔﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ذﺧﻴﺮهﮔﺎه‬
‫داﻏﺒﺎﺷﻲ و ﺗﻨﮓ ﺧﺸﻚ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﺎ ارزش را‬
‫ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺟﻬﺖ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬.‫ﺳﻬﻞﺗﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺴﺐ‬
References
1-Adeli, A., H. Jalilvand, A. Yakhkeshi, A. Fallah, 2008. Evaluating of forest
sustainability affected by tribal forestry (Case study: Shoul Abad-Lorestan, Iran),
Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 1: 23-37.
2-Amani, M., 2000. National Forestry Program - Regional Forestry Program, The
overall sustainable management of forests in North Iran. Iranian Journal of Forest and
Range, 37: 20-23.
3-Amiri, F., M. Basiri, M.R. Chanechi, 2008. Application of Analysis Hierarchical
Process (AHP) in priority of utilization measuring methods for Eurotia ceratoides.
Iranian Journal of Natural Resources, 60: 637 – 651.
4-Ayalew, L., H. Yamagashi, H. Marui, T. Kanno, 2005. Landslide in Sado Island of
Japan: part II. GIS - based susceptibility mapping with comparisons of results from two
methods and verifications. Enginering Geology, 81: 432 - 445.
5-Barnes, B.V., K.S. Pregitzer, T.A. Spies, 1982. Ecological forest site classification.
Forestry, 80: 493-498.
6-Barzehkar, GH., 2005. Forest Parks & Recreation (Positioning and projection),
Agriculture and Natural Resources Engineering Organization of Iran, 231 pp (In
Persian).
7-Charles, T., J.R. Garten, 2006. Predicted effects of prescribed burning and harvesting
on forest recovery and sustainability in southwest Georgia,USA. Environmental
Management, 81: 323 – 332.
8-CIFOR., 1999. Guidelines for Developing, Testing and Selecting Criteria and
Indicators for Sustainable Forest Management. CIFOR Press. 186 pp.
9-Duchelle, A.E., M.R. Guariguata, G. Less, M.A. Albornoz, A. Chave, T. Melo, 2011.
Evaluating the opportunities and limitations to multiple uses of Brazil nuts and timber in
WesternAmazonia. Forest Ecology and Management, 268:39-48.
10-Eskandari, N., A. Alizadeh, F. Mahdavi, 2008. Range Management Policy on Iran,
Poone, 190 pp (In Persian).
11-F.A.O., 2005., State of the world forests, Rom. 153 pp.
12-Ghodsipoor, S.H., 2006. Introduction of multi criteria decisions and Analysis
Hierarchical Process (AHP), Amir Kabir University Publications, 220 pp (In Persian).
13-Guillermo, A. & M. Ravi, 2000. Development of a Methodology for Selecting
Criteria and Indicators of sustainable forest management: Case study on participatory
assessment. Environmental management, 26: 569-673.
14-Hwang, Ch., Y.k. Sun, 1981. Multiple attribute decision making, Berlin: Springer
varlag, 178 pp.
D
I
S
f
o
e
v
i
h
c
r
A
www.SID.ir
1393 ‫ ﺑﻬﺎر‬،‫ ﺷﻤﺎره اول‬،‫ ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ‬،‫ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺮان‬............................................................................................62
15-Jalilova, G., C. Khadka, H. Vacik, 2012. Developing criteria and indicators for
evaluating sustainable forest management: A case study in Kyrgyzstan. Forest Policy
and Economics, 10: 1-9.
16-Kharazmi, N., M.H. Askarnejad, F. Nematollah-zade, 2009. The role of education in
promoting natural resources and watershed management culture (children and friends of
the nature). Iranian Journal of Forest and Range, 84: 20-23.
17-Khazai, H., A. Fallah, A. Yakhkeshi, 2008. Application of policy, planning and
institutional framework for Sustainable Forest Management in moving toward (Case
Study: Village Pachet). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 4: 599-608.
18-Loghmanpoor, M., Z. Vardanian, M. Elahi, 2013. Evaluation the sustainability of
two forest regions under both participatory and governmental management system using
AHP. Ecology, Environment and Conservation, 19: 37-47.
19-Lynch, T.B., R. Rusydi, 1999. Distance Sampling for Forest Inventory in Indonesian
Teak Plantation. Forest Ecology and Management, 113: 215-221.
20-Makhdoom, M., 2008. Four points of impact assessment, Iranian Journal of
Environmental Science and Development, 3: 9-12.
21-Mesdaghi, M., 2001. Description and analysis of vegetation, Ferdowsi University
Press, 287 pp.
22-Mirdamadi, S.M. & A. Mohammadi, 2010. Alternative tourism for economic income
labile, Iranian Journal of Forest and Range, 85: 45-51.
23-Noori, Z., J. Feghhi, Gh. Zahedi Amiri, M. Zobeyri, R. Rahmani, 2010. Assessment
of the diversity of tree and shrub species and the effects on managing sustainability of
forest (case study: Patam section, Kheyrood forest). Iranian journal of Forest and wood
products, 2: 201-214.
24-Saaty, T.L., 1977. A scaling method for priorities in hierarchical structures.
Mathema .Psych, 15: 234 – 281.
25-Samari, D., 2009. Analysis of the status of forest management growth area of the
Zagros. Iranian Journal of Agricultural dynamic, 2: 33-42.
26-Sepidar-gostar Consulting Engineers., 2010. Semirom forest reserve management
plan, Department of Natural Resources and Watershed Esfahan Province, 47 pp (In
Persian).
27-Shamekhi,T., 2009. Regulation and Natural Resources Management (Forests and
Rangelands), Tehran University Press, 463 pp (In Persian).
28-Shimamoto, M., F. Ubukata, Y. Seki, 2004. Analysis Forest sustainability and the
free trade of forest products: cases from southeast Asia. Ecological Economics, 50: 23 –
34.
29-Shirzadi-Laskukelaye, S. & M. Sabuhi-Sabuni, 2010. Using hierarchical fuzzy
prioritization of decisions (Saravan Forest Park of Gillan Province), Iranian Journal of
Agricultural Economics, 4: 81-96.
30-Tilahun, M., R. Olschewski, CH. Kleinn, K. Gebrehiwot, 2006. Economic analysis
of closing degraded Boswelliapapyrifera dry forest from human interventions, A study
from Tigray, Northern Ethiopia. Forest Policy and Economics, 9: 996-1005.
31-Wolfslehner, B., H. Vacik, 2008. Evaluating sustainable forest management
strategies with the Analytic Network Process in a Pressure-State-Response framework.
Environmental Management, 88: 1-10.
D
I
S
f
o
e
v
i
h
c
r
A
www.SID.ir
63...........................................................................................................................................................‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻪ ذﺧﻴﺮه ﮔﺎه ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺳﻤﻴﺮم اﺻﻔﻬﺎن‬
32-Yavari, GH.M., F. Fazel-Beygi, 2011. Review of the development and sustainability
of Hamoon regional ecosystem degradation model, Iranian Journal of Ecology, 57: 121128.
33-Yianna, F., P. Poulicos, 2000. Sustainable Development Indicators: An Overview,
Institute of Applied and Computational Mathematics (IACM), Regional Analysis
Division, 16 pp.
34-Zareii, Z., A. Mokhtari Hesari, 2006. An approach toward sustainable forest
management with emphasis on developmental participation. Iranian Journal of
Agriculture and Natural Resources engineering, 14: 41-45.
D
I
S
f
o
e
v
i
h
c
r
A
www.SID.ir